D/a: Gruuthusemuseum

Een museum als een huis

noAarchitecten

Ontdek alle facetten van dit prachtige project tijdens de Dag van de architectuur! Koop je ticket op www.museabrugge.be. Om 14u en 15u30 is er een rondleiding (gratis bij aankoop van een toegangsticket). Vergeet je plekje niet te reserveren.

Lucas (F/a Curatorenteam) licht toe waarom je dit project zeker niet mag missen.

“Plus est en vous” (“er zit meer in jou”) luidt het devies van Lodewijk van Gruuthuse, de bekendste inwoner van het 15de-eeuwse stadspaleis. Zoals de spreuk opgaat voor de bezoeker van dit huis, gaat ze ook op voor het gebouw zelf. Een gebouw is namelijk geen statisch gegeven maar de accumulatie van verschillende lagen die door opeenvolgende gebruikers worden toegevoegd. De nieuwste laag voegen noAarchitecten toe nadat ze de wedstrijdvraag winnen voor een vernieuwde scenografie. De ontwerpers streven naar een tentoonstellingsruimte die aanvoelt alsof ze wordt bewoond. De huiselijke beslotenheid van het originele stadspaleis vormt dan ook het uitgangspunt van hun ontwerp.

Laag na laag

Het paleis onderging de voorbije eeuwen heel wat veranderingen. Er wordt gebouwd, gerestaureerd, bijgebouwd en weer afgebroken. De meest ingrijpende verandering komt er aan het einde van de 19de eeuw wanneer het door stadsarchitect Louis Delacenserie op harde wijze gerenoveerd wordt tot een museum dat er middeleeuwser dan ooit uitziet. noAarchitecten kiest er bewust voor niet terug te keren naar een bepaald punt in de geschiedenis van het gebouw en net door te gaan met lagen te verweven. Die ontwerphouding resulteert in toevoegingen in het interieur die soms hedendaags zijn maar meestal zijn ze amper als nieuw te herkennen. Zo worden de rijk gedetailleerde tegelvloeren van Delacenserie behouden, maar op bepaalde plekken aangevuld met een hedendaagse interpretatie. De toevoeging van die felle, nieuwe interpretaties benadrukt het patina van de bestaande vloeren. De ontwerphouding van noAarchitecten is waarschijnlijk het best zichtbaar in de vitrines en tentoonstellingskasten. Met hun uitgepuurde esthetiek vormen ze een hedendaagse interpretatie van historische meubels die als in een bewoond huis de ruimte aankleden.

Overgang

De duidelijkste hedendaagse toevoegingen vind je in de overgangszones. Bijvoorbeeld in de transities van binnen naar buiten bij de ingang van het huis en wanneer je de hoger gelegen loggia betreedt. Hier krijgen de obligate tochtsassen een opgewekte speelsheid. Het nieuwe toegangspaviljoen kan je natuurlijk niet negeren. De vijf portieken in plaatstaal zijn een hedendaagse interpretatie van een kruisribgewelf. Hier toestemming voor krijgen was zeker geen evidentie. Het paviljoen bevindt zich tussen twee historisch waardevolle gebouwen en dus keek Monumentenzorg streng toe. noAarchitecten kon hen overtuigen met een 16de-eeuwse pictografische kaart en een 17de-eeuwseprent waarop duidelijk te zien is dat op deze plek vroeger al een gebouw stond. Het nieuwe paviljoen herstelt daardoor het plein voor het stadspaleis als een voorkamer. Zo vormen de portieken een hedendaagse interpretatie van een verdwenen historische laag en scheppen ze nieuwemogelijkheden naar de toekomst toe.

Auteur: Lucas Antonissen