
D/a: Cohousing Rijkswachtkazerne
Zondag (Dag van de architectuur) → Deurne
Cohousing met een houten kroon
POLYGOON Architectuur i.s.m. Jouri De Pelecijn
Ontdek dit project op de Dag van de architectuur tijdens een rondleiding! Deze rondleiding is gratis maar inschrijving is verplicht via jessy@polygoon.be.
Pieterjan (F/a Curatorenteam) licht toe waarom je dit project zeker niet mag missen.
Wie goed kijkt, kan op de horizontale witte banden boven de voordeuren nog net ‘Rijkswacht Deurne’ lezen. Vandaag doet deze voormalige rijkswachtkazerne in het voorstedelijke landschap rondom het Rivierenhof dienst als woonplaats voor vier bevriende koppels en hun kinderen. POLYGOON Architectuur tekende het ontwerp in samenwerking met architect en bewoner Jouri De Pelecijn. Het resultaat is een grondige renovatie volgens de principes van het bio-ecologisch bouwen. Hierbij wordt rekening gehouden met materialen, energie, water en ruimte, met als centrale doelstellingen een zo minimaal mogelijke milieu-impact en een gezonde leefomgeving.

Samentuinen
Elk gezin heeft een individuele uitvalsbasis en dit woonproject valt dan ook eerder onder de noemer ‘co-wonen’ dan ‘samentuinen’. De bewoners kozen resoluut voor een gedeelde tuin, in plaats van het perceel te verkavelen. Ontharding en vergroening waren speerpunten in de transitie van het bebouwde binnengebied tot een grote groenruimte. Met haar 1000m2 is deze tuin vele malen groter dan de omliggende tuinen. Via de individuele kelderruimtes hebben de bewoners toegang tot een gedeelde wasplaats en in de tuin staat er een gemeenschappelijke fietsenberging. Gedeeld wagengebruik heeft geleid tot minder nood aan parkeerruimtes, waardoor de voortuin verdubbelde.

Een robuuste structuur
De rijkswachtkazerne aan de straatzijde werd oorspronkelijk gebouwd als vijf arbeiderswoningen, die werden getransformeerd tot vier genereuze doorzonwoningen met veel natuurlijk licht. Achterin op het perceel bevonden zich de garages voor de dienstvoertuigen, deze maakten plaats voor een grote tuin. Aan de straatzijde huisden vijf arbeiderswoningen die werden getransformeerd tot vier genereuze doorzonwoningen met veel natuurlijk licht. De vroegere indeling met dragende wanden tussen elke woning is nog steeds leesbaar door de vijf traveeën in de gevel. Deze vlakverdeling van de gevel wordt geaccentueerd door de uitspringende penanten in metselwerk.
Het gebouw was geen beschermd erfgoed, waardoor de architecten meer speelruimte hadden. Ze deelden de middelste travee in twee en maakten zo de twee middelste woningen een stuk breder. Daar staat tegenover dat de twee buitenste woningen een extra verdieping kregen in de uitbreiding aan de achterzijde. De woningen zijn dus niet gelijk, maar wel gelijkwaardig.
Verder werd het oorspronkelijke zadeldak verwijderd om plaats te maken voor een optopping met houtskeletbouw. Hierdoor vindt het gebouw aansluiting bij de rechterbuur, terwijl de originele baksteengevel toch zijn bestaande relatie met de linkerbuur behoudt. Tegelijkertijd weerspiegelt deze hedendaagse toevoeging van de gevel met een houten kroon de duurzame idealen van zijn bewoners.
Auteur: Pieterjan Maes