Maak kennis met het F/a Curatorenteam
Tijdens de Dag van de architectuur stellen we over heel Vlaanderen en Brussel bijzondere gebouwen en ontwerpbureaus open. Hét moment voor jou om eens binnen te kijken en voor ons om te polsen naar wat er leeft in de Vlaamse architectuursector. We werken daarvoor samen met een groep enthousiaste studenten.
Ontmoeting tussen verschillende universiteiten
Elf master- en doctoraatsstudenten vormen samen het curatorenteam voor de komende editie van het Festival van de architectuur. Ze werden geselecteerd na een open oproep in de zomer van vorig jaar. Martha: “Ik werkte in 2019 als vrijwilliger voor het Festival van de architectuur. Supertof dus om de volgende editie mee vorm te kunnen geven.” Leander apprecieert vooral de kans om architectuurprojecten in de diepte te kunnen leren kennen. “We krijgen het voorrecht om projecten te bekijken vanuit zowel het perspectief van de architect als de bouwheer en de bezoeker.”
“Het is ook echt heel interessant dat we allemaal van verschillende universiteiten komen”, voegt Seppe toe. “De verschillende architectuuropleidingen in Vlaanderen en Brussel komen elkaar echt veel te weinig tegen.”
"Het thema is wel heerlijk actueel. Onze maatschappij is op zoveel vlakken in een overgangsfase.”
Jonathan Cludts (foto: Wouter Maeckelberghe)
Mensen, maatschappij en materialen
Na een workshop architectuurkritiek gingen de curatoren aan de slag. Eerste stap: een longlist samenstellen met zeventig architectuurprojecten die passen binnen het thema van deze editie, In transit. Minne: “Ik dacht dat dat een gemakkelijke opdracht was. We krijgen tijdens onze opleiding honderden referenties voorgeschoteld. Achteraf gezien was het toch niet zo evident om zo’n breed thema in één keer aan te pakken.”
Jonathan: “Het thema is wel heerlijk actueel. Ik ben ervan overtuigd dat we nu op een punt in de tijd zitten dat we nog niet precies kunnen aanduiden, maar dat we achteraf heel duidelijk zullen kunnen onderscheiden als een keerpunt. Onze maatschappij is op zoveel vlakken in een overgangsfase.”
Om het thema behapbaar en concreet te maken, hanteerden de curatoren subthema’s als leidraad om hun longlist van projecten op te stellen. Minne: “Voor mij is één van de belangrijkste thema’s die we aanraken hoe materialen in transit kunnen zijn. Dat sluit volgens mij erg aan bij de circulaire architectuur en het hergebruik van materialen.”
“Er zitten dit jaar bewust veel crematoria in de selectie. Religieuze gebouwen zoals kerken spelen niet meer de hoofdrol in het rouwproces."
Geneviève Gilbert (foto: Wouter Maeckelberghe)
Seppe ging op zoek naar hoe architectuur inspeelt op de noden van mensen die in transit zijn: “Denk maar aan mensen die verhuizen, vluchten, dakloos zijn, … We hebben tijdens ons selectieproces gemerkt dat het moeilijk is om projecten te vinden die aansluiten bij die thema’s. Net het feit dat dit onderbelicht lijkt te zijn in de hedendaagse architectuur, toont hoe relevant dit thema is.”
En wat met de overgang van leven naar dood? Geneviève: “Er zitten dit jaar bewust veel crematoria in de selectie. Religieuze gebouwen zoals kerken spelen niet meer de hoofdrol in het rouwproces, en er wordt duidelijk onderzocht hoe hedendaagse architectuur deze functie deels kan overnemen. Hoe kan een gebouw vorm geven aan gevoelens van rouw en verdriet? Hoe kan architectuur troost en rust belichamen?”
“En natuurlijk hebben we het ook gehad over zorg, vandaag relevanter dan ooit”, voegt Laurens toe. “Hoe kan architectuur een onderkomen bieden aan mensen die omwille van hun gezondheid elders moeten verblijven?”
De meerwaarde van een groepsdiscussie
De individuele longlists leverden een lijst van meer dan vijfhonderd projecten op. “Omdat je het thema zo breed kan interpreteren, legt iedereen de nadruk net iets anders en maak je keuzes vanuit je persoonlijke invalshoek. Tijdens de groepsdiscussies kwamen we wel heel snel tot enkele gemene delers, projecten waarvan iedereen meteen overtuigd was: dit is architectuur in transit”, zegt Pieterjan daarover.
Sofie: “Tijdens die groepsdiscussie zijn we ook best wel streng geweest. Net doordat het thema zo breed te interpreteren valt, is het belangrijk om een goed afgelijnde selectie te maken. We gingen niet alleen op zoek naar kwalitatieve architectuur, de link met het thema moest ook heel duidelijk zijn.”
“Als curatorenteam hebben we ook de kans om underdogs in de kijker te zetten."
Lucas Antonissen (foto: Wouter Maeckelberghe)
Underdogs
Al sinds 2017 geeft het VAi de selectie uit handen aan master- en doctoraatstudenten, om zo een frisse wind te laten waaien binnen de organisatie. Lucas: “Als curatorenteam hebben we ook de kans om underdogs in de kijker te zetten, niet enkel projecten en bureaus die bijvoorbeeld al eens zijn opgenomen in een publicatie van het VAi.”
“We kozen echt bewust voor jonge bureaus, pilootprojecten of projecten ontwikkeld vanuit een vooruitstrevende visie”, zegt Milène.
-
Het F/a Curatorenteam 2021 Lucas Antonissen (foto: Wouter Maeckelberghe)
Het F/a Curatorenteam
Van links naar rechts op de foto:
Benieuwd naar de keuze van het F/a Curatorenteam?